مرگ چنان خواجه نه کاری ست خرد…

استاندارد

دکتر خسرو فرشیدوردخبر تلخ درگذشت استاد میرخسرو فرشیدورد که اولین بار از طریق همین وبلاگ اعلام شد و منابع داخلی و خارجی به نقل از همین وبلاگ محقر – و گاه بدون ذکر منبع- آن را منتشر کردند، از تلخ ترین خاطرات این سالهای من است. هنوز من و بسیاری از دوستان و شاگردان مرحوم دکتر فرشیدورد از التهاب ذهنی این خبر فارغ نشده ایم.هرگز هیچ یک از ما تصور نمی کرد که استاد بزرگ و باهیبت و مشهوری چون فرشیدورد ، روزی در گوشه خانه سالمندان در تنهایی و مظلومیتی بی نظیر که یادآور مظلومیت اجداد طاهرینش بود، از این جهان رخت سفر بربندد و هیچ مراسم تشییع و ترحیم و بزرگداشتی- حتی- برای او برگزار نشود و همه خدمات طاقت فرسای او برای فرهنگ و ادبیات این سرزمین و زبان فارسی نادیده گرفته شود.در کجا با گمنام ترین و فرو دست ترین  مردمانشان چنین می کنند؟!

 متاسفانه تا این لحظه که این سطرها نوشته می شود  و با گذشت نزدیک به چهل روز از درگذشت آن استاد فرزانه هنوز هیچ مجلس بزرگداشت و یادبودی برای این مرد بزرگ برگزار نشده و سکوت خبری کمابیش در جریان است و تنها قرار است مراسمی در آینده نزدیک از طرف دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شود. 

چرا باید در سرزمینی که  ظاهرا(!) همه افتخارش به زبان و ادبیات و فرهنگ است و مسئولان مملکتی و رجال سیاسی آن در تظاهر به ارادت به اهل فرهنگ از یکدیگر سبقت می گیرند و لابد قصد قربت هم دارند(!)  با این سکوت جان فرسا رو به رو باشیم!؟ آیا این رفتار نشانه یک آسیب جدی فرهنگی و نوعی انحطاط اخلاقی نیست!؟ آیا این سکوت و بی اعتنایی تلخ پرده از پوچ بودن بسیاری از ادعاها و گزافه گوییها برنمی دارد؟!

بی تردید پس از روانشاد دکتر محمد معین ، دانشگاههای ما هیچ استادی را به زبردستی و وسعت اطلاعات و تحقیقات دکتر فرشیدورد در حوزه زبان شناسی و دستور زبان فارسی به خود ندیده است. به راستی زمانه ای که استاد  فرشیدورد را با آن حق بزرگی که بر زبان و ادبیات معاصر دارد این گونه نادیده می گیرد با ما و دیگران که ناخن انگشت او هم نیستیم چه خواهد کرد؟! واقعیت آن است که فرشیدورد و امثال او  برای آفرین و تحسین دیگران عمر خود را نسوزاندند، که نیازی بدان نداشتند ، اما آیا ما نیز به قدرشناسی از بزرگانمان نیازی نداریم؟!

[متاسفانه این برخوردها به صورت یک اپیدمی درآمده است. چندی پیش اولین سالگرد درگذشت استاد علامه دکتر سید جعفر شهیدی بر ما گذشت. خوب است همه متولیان و مدعیان فرهنگ از رادیو و تلویزیون گرفته تا مراکز مختلف فرهنگی و دانشگاهی با آن تشکیلات عریض و طویل و بودجه های کذایی تا مطبوعات و مراکز خبری و..حتی این وبلاگ نویس حقیر که روزگاری را با حضور در کلاسهای درس آن بزرگ سپری کرده است ، توضیح بدهند و توضیح بدهیم که جز خاموشی و فراموشی و غرق شدن در روزمرگی چه کردیم و چگونه از عهده حق او برآمدیم؟!]

استاد فرشیدورد عمیقا یک عنصر فرهنگی و علمی بود و این ویژگی شاید در یک جامعه سیاست زده جرم اندکی نیست! در جامعه ای که هر چیزی تنها وقتی در راستای منافع این جناح  آن جناح و این حزب و آن گروه قرار بگیرد ارزش خبری و رسانه ای پیدا می کند و در روزگاری که فرهنگ و فضیلت – و حتی منافع ملی – را در مسلخ سیاست قربانی می کنند و می کنیم آیا جز این انتظاری می توان داشت؟!

علت دیگر غربت فرشیدورد نا آشنایی بسیاری از اصحاب رسانه با بزرگان و مفاخر فرهنگی و بیگانگی نسبی آنها با مقوله های جدی ادبیات و فرهنگ است. همین روزها  یکی دو نفر از خبرنگاران عزیز از رسانه های مختلف به من زنگ زدند و خواستار مصاحبه در مورد مرحوم فرشیدورد بودند. این عزیزان در تلفظ نام ایشان مشکل داشتند(فرشیدوَرد را فرشیدوُورد تلفظ می کردند!) و معلوم بود هرگز نه این نام به گوششان خورده و نه هرگز کتابهای او را ورق زده اند و نه تصوری از شخصیت او دارند.

البته سکوت برخی از اصحاب رسانه و روشنفکران در مورد درگذشت فرشیدورد سکوتی از سر بی خبری نبود. آنها به خوبی او را می شناختند و آگاهانه به همان بایکوتی که در روزگار حیاتش در مورد او اعمال می کردند ، ادامه دادند! به هر حال فرشیدورد دیدگاههای خاصی در باب نقد ادبی و نگارش فارسی داشت که به مذاق بسیاری خوش نمی آمد و در بیان حرفهایش نیز بی ملاحظه بود و تلخ!

آخرین اتفاقی که امروز در فضای رسانه ای رخ داد و بهانه ای شد برای نگارش این درد دلها،نکته ای بود که سایت محترم “تابناک” بر کار رسانه ای و نحوه خبرنویسی سایت “خبر آنلاین” در مورد انعکاس خبر درگذشت استاد فرشیدورد  گرفته است. این نکته و انتقاد به نظر من می تواند سازنده و حرکتی در جهت حرفه ای تر شدن فضای رسانه ای ما تلقی بشود ، اما تا جایی که به این وبلاگ مربوط می شود،باید عرض کنم همین که خبرآنلاین به این موضوع پرداخته است و مثل بسیاری دیگر سکوت نکرده است جای تقدیر و تشکر دارد. به قول معروف یادش به خیر هر که زما یاد می کند!

این هم لینک تابناک:  گاف «خبر آنلاين» در انتشار خبر فوت يك استاد

1 دیدگاه در “مرگ چنان خواجه نه کاری ست خرد…

  1. morteza

    سلام جناب استاد
    برای بهبود مقاله دکتر فرشیدورد در ویکی‌پدیا، تصویر ایشان در نوشته شما مناسب به نظرم رسید. آیا حق کپی تصویر برای به کار بردن مشخص است؟

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *