در حاشیه غلط ننویسیم 2

استاندارد

امّی: در مورد این واژه نوشته اند: بر وزن “سنّی”و به معنی ناتوان از خواندن و نوشتن…بعضی این کلمه را به صورت عمی می نویسند و غلط است.

* فرهنگ دشواریهای زبان فارسی جای غلط های فاحش و بدیهی و کم رواجی مثل عمی نیست. آدم باید خیلی امی ، بلکه  بی سوات (!) باشد که امی را عمی بنویسد. بهتر بود به غلط های شایع تر که بحمدالله ! کم نیستند توجه می شد.

بها دادن: نوشته اند: بها دادن در فارسی هرگز به معنی “اهمیت دادن” نبوده است. جمله هایی مانند :” ما به تکامل تاریخی بشر بها می دهیم” و …که این روزها فراوان شنیده می شود تقریبا بی معنی است.در سالهای اخیر ترکیبات غلط دیگری نیز از روی بها دادن ساخته اند ، مانند: پر بها دادن و کم بها دادن. مثلا می گویند : “هنرمندان به ابداع و ابتکار پر بها می دهند.”

* بها دادن به معنی اهمیت دادن در آثار قدما دیده شده و نمی تواند بی معنی باشد. در فرهنگ مصطلحات الشعرا (تالیف در حدود ۱۱۴۹ ه ق )تعبیر به چیزی بها دادن ، در معنی قدر و مقدار گذاشتن ثبت شده و در ذیل آن به ابیات دو تن از شاعران آن روزگار یعنی مومن استرآبادی و سعید اشرف اشاره رفته است:

پُر بهایی مده به مهر رقیب
قیمت طاعت ریا معلوم

چنان در آدمیت بود استاد
که بر چیزی بهای خود نمی داد

بی تفاوت: نویسنده گرامی  استعمال بی تفاوت به معنی بی اعتنا و بی علاقه و بی توجه و لاقید و…را غلط می دانند و عقیده دارند که این تعبیر ، بر اثر گرته برداری از اصطلاحات فرانسوی و انگلیسی  در نیم قرن اخیر کم و بیش در رسانه ها متداول شده است.

* اصل سخن مولف محترم درست است ، اما باید توجه داشت که بی تفاوت به همین معنی در شعر و نثر قدما نیز سابقه دارد. محتشم کاشانی سروده است:

تفاوتها شدی در عزّت و بی عزّتی پیدا
اگر آن بی تفاوت، یار از اغیار دانستی

و در منثورات همین شاعر آمده است:”دگر باره از این بی تفاوتی و ناپروایی که نسبت به حال سابق او تفاوت بی نهایت داشت، …”

پزشک: نوشته اند: این واژه با “ک” نوشته می شود و نه “گ”. غالبا آن را به صورت پزشگ می نویسند و غلط است.

* خوب است عزیزان خواننده خودشان در مورد این فقره قضاوت کنند. ما که کمتر دیده ایم حتی افراد کم سواد پزشک را پزشگ و زرشک را زرشگ بنویسند![مولف محترم نظیر  این مورد را در باره  زرشک و کلماتی مثل  اشک هم متذکر شده اند.]

تقدیر: مولف گرامی در این بخش ،ضمن برشمردن معانی قاموسی تقدیر از قبیل “اندازه گرفتن” و “سرنوشت و قضا و قدر” یادآور شده اند که تقدیر در عربی یا فارسی مطلقا به معنی “قدردانی”به کار نرفته است و بنابر این استعمال تقدیر کردن به جای قدردانی کردن صحیح نیست…

* اما ما چه کار کنیم که با چشم خودمان دیده ایم در بالای یک لوح تقدیر که از طرف دربار سعودی صادر شده بود با خط خوش  جلی نوشته بودند: “لوحة تقدیریة“! به هر حال ما که نباید از خادم الحرمین الشریفین عرب تر باشیم!

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *